Antalya’da bu yıl 23-29 Eylül tarihleri arasında 19’uncusu düzenlenen Uluslararası Adli Tıp Günleri Kongresi’nde Adli Tıp Kurumu Başkanı Dr. Hızır Aslıyüksek, kurumun çalışmaları hakkında bilgi verdi. İran, Özbekistan, Türkmenistan, Hırvatistan, Gürcistan, Malezya adli tıp ve adli bilim kuruluşlarının başkanları ile 18 ülkeden çok sayıda adli tıp ve bilim uzmanının katıldığı kongrede, bir hafta boyunca birçok konu başlığı ele alınacak.
HEDEF SÜRE UYGULAMASINDA YÜZDE 90 ORANI
Dr. Hızır Aslıyüksek, 1839 yılında Tıbbi Kanuni dersleriyle başlayan 1857 yılında Tıbbi ve Adli Komisyon adıyla Sağlık Kurulu olarak şekillenen, 1915’te bugünkü adıyla Sağlık Bakanlığı olan Sıhhiye Nezareti’ne, iki yıl sonra ise o dönem Adliye Nezareti olarak anılan Adalet Bakanlığı’na bağlanan Adli Tıp Kurumu’nun, 1982 yılında kurumsallaşarak bugünkü organizasyona kavuştuğunu söyledi. Adli Tıp Kurumu’nun iki asra yaklaşan tarihinden gelen tecrübe ve vizyonuyla adli bilirkişilik alanında öncü ve referans bir kurum olduğunu belirten Dr. Aslıyüksek, “Resmi bilirkişilik hizmeti sunan kurumumuz, aynı zamanda bir eğitim merkezidir. Bugüne kadar yaklaşık 600 adli tıp asistanına adli tıp uzmanlık eğitimi verdik. Bununla birlikte hakim ve savcı adaylarına, tıp, hukuk ve otopsi teknisyenliği bölümü öğrencilerine adli tıp ve otopsi pratik eğitimi vermeye devam ediyoruz. 2022 yılında daha hızlı ve etkin resmi bilirkişilik hizmeti sunmak için kurumumuzda yargıda hedef süre uygulamasına geçilmiştir. Bugüne kadar belirlenen hedef süre uygulamasına yüzde 90 oranında ulaştık. 2023 yılında kurumumuza gelen bilirkişilik taleplerinin tamamı 1 Eylül 2024 tarihi itibarıyla sonuçlandırılarak adli mercilere gönderilmiştir” dedi.
‘SAYISI 2 BİN 953’Ü BULAN GÜÇLÜ BİR EKİBİZ’
2022 yılında İstanbul ve 20 büyükşehirde gece vardiyası sistemine geçerek, otopsi işlemlerini 24.00’e kadar uzattıklarını anlatan Dr. Aslıyüksek, “Bu hizmeti 2023 yılında tüm büyükşehirlerimizde yaygınlaştırdık. Bu uygulamayla özellikle şehir dışına gidecek cenaze yakınlarını mağdur eden bekleme sürelerini kısaltmış olduk. Adli Tıp Kurumu olarak 2023 yılında yaklaşık 29 bin otopsi, 25 bin ölü muayenesi, 435 bin adli muayene ve 150 bin DNA incelemesi olmak üzere toplam 785 bin adli dosyayı inceleyerek, mütalaa ve raporlar düzenledik. Bu hizmeti sağlayan 157 akademisyen, 594 adli tıp uzmanı, 127 asistan, 154 diğer branş uzman hekimleri, 613 mühendis, biyolog ve kimyager olmak üzere sayısı 2 bin 953’ü bulan güçlü bir ekibe sahibiz” diye konuştu.
81 İLDE ADLİ TIP HİZMETİ
Adli Tıp Kurumu başkanlıkları, ihtisas daireleri ve şube müdürlüklerini daha fazla insana yerinde bilirkişilik hizmeti sunabilmek için ülke genelinde yaygınlaştırdıklarını belirten Dr. Aslıyüksek, “2002 yılında ülke genelinde sadece 25 ilde adli tıp hizmeti verilirken, bugün 81 ilimizin tamamında bu hizmeti sunmaktayız. Yerinde adli tıp hizmeti vermek için ağır ceza mahkemesi bulunan 66 ilçemizde bakanlığımızca kurulan adli tıp şube müdürlükleri 41 ilçemizde faaliyete başladı. 2026 yılına kadar da bu 66 ilçenin tamamını faaliyete geçirmeyi hedefliyoruz. Kurumumuz 15 ilimizde adli tıp grup başkanlığı olarak hizmet veriyor. Öncelikle insan hakları eylem planında hedeflenen bölge istinaf mahkemesi bulunan illerde adli tıp grup başkanlığı açmayı planlıyoruz. Hedefimiz, 2026 sonuna kadar grup başkanlık sayımızı 20’ye çıkarmak. Halihazırda 20 ilimizde kendi binamızda hizmet vermekteyiz. Yapımı tamamlanan İzmir ve Bursa Adli Tıp Grup Başkanlığı hizmet binasını bu yıl sonuna kadar açmayı planlıyoruz” dedi.
ULUSLARARASI STANDARTTA AKREDİTE
Kalite ve akreditasyon çalışmalarına da büyük önem verdiklerini ifade eden Dr. Hızır Aslıyüksek, “Laboratuvarlarımız uluslararası standartları bu şekilde akredite ediliyor ve sürekli kalite yönetim sistemini geliştiriyoruz. Kurumumuz dünya genelinde adli bilimlerin yaygınlaştırılması, kalitenin güvence altına alınması amacıyla 1993 yılında kurulan ve 39 ülkeden 73 üyesi bulunan Avrupa Adli Enstitüleri Ağına 2005 yılında üye oldu. Böylece akredite laboratuvarlarıyla uluslararası kalite ve standartlara adli bir hizmeti vermeye başladık. Adli Tıp Kurumu’nun teşkilat yapısının güçlendirilmesi, ihtisas kurulu sayısının artırılması, adli tıp şube müdürlüklerinin grup başkanlıklarına bağlanması gibi önemli değişiklikleri planladığımız Adli Tıp Kurumu yeni teşkilat kararnamesiyle hedefimiz kurumuzun daha etkin ve verimli bir şekilde hizmet vermesidir” diye konuştu.
18 ÜLKEDEN 123 PANELİST
Deprem gibi afet durumlarında Adli Tıp Kurumu’nun etkin rol üstlendiğini dile getiren Dr. Aslıyüksek, şu bilgileri verdi:
“Kahramanmaraş depreminin ilk gününden itibaren AFAD ve Türk Hava Yolları destekleriyle bölgeye ulaşan uzmanlarımız, ölüm hanesi ve kimliklendirme sürecini hızlı bir şekilde tamamladı. Adli Tıp Kurumu adli bilirkişilik hizmetinin yanında sempozyum, konferans ve eğitim programları düzenleyerek adli tıp ve adli birimlerin gelişmesine katkıda bulunmaktadır. Kongremize 23 panelde 29’u yurt dışından olmak üzere 18 ülkeden 123 panelist tarafından sunulacak. Başta dünyada biri küçük olmak üzere maliyet ve engellilik, adli travmatoloji, sağlık hukuku, kitlesel felaketlerde adli tıp hizmetleri, olay yeri incelemeleri, adli patoloji, adli radyoloji, adli psikiyatri, adli trafik, adli toksikoloji, adli balistik, adli genetik, adli bilimlerde kalite, adli belge inceleme, adli tıp uzmanlık eğitimi, aktüerya ve adli bilişim ve adli bilimlerde yapay zeka kullanımı, panel kullanımı derinlemesine tartışma imkanı bulacağız. Bununla birlikte kongremizin sözlü ve poster bildiri oturumlarında 356 farklı yazar tarafından gönderilen Adli Tıp ve bilimlerin tüm alanlarını kapsayan 56 sözlü ve 104 poster olmak üzere toplam 160 bildiri sunulacak. Bu panelle bildirileri kongre sonrasında kitaplaştırarak Adli Tıp ve Adli Bilimler camiamıza kazandırmayı planlıyoruz.”
